Het Cheonggyecheon restauratieproject was een belangrijk initiatief van de stad Seoul in het begin van de jaren 2000, om een historische rivier die door het hart van de stad stroomt te herstellen en nieuw leven in te blazen. Het project omvatte de verwijdering van een betonnen snelweg die in de jaren 1960 over de stroom werd gebouwd en de aanleg van een prachtig natuurlijk park in de plaats, waar mensen terug in alle rust kunnen zitten, wandelen en fietsen! Vandaag wordt dit project beschouwd als een van dé grote succesverhalen qua ruimtelijk planning en vernieuwing.
De vloek van Cheonggyecheon
Historisch vormde Cheonggyecheon met haar rivier een belangrijk hart voor Seoul, maar dit veranderde in de 20ste eeuw. Seoul breidde uit tot een industriële grootstad en deze transformatie had negatieve gevolgen voor het gebied. De rivier grensde aan een sloppenwijk en werd daar gebruikt als stortplaats. Het gevolg was niet verwonderlijk: die stroom geraakte sterk vervuild.
De oplossing leek in die tijd logisch. Gewoon dat vuile water bedekken, toch? De rivier werd overkoepeld met beton waar een grote snelweg over werd gebouwd. Uit het oog, uit het hart. En tegelijkertijd kon deze transformatie symbool staan voor de succesvolle modernisatie van Seoul.
Alleen had dit onverwachte gevolgen voor de regio. De snelweg leidde tot z’n eigen vervuiling, drukte en een algemene achteruitgang voor de wijk. Bovendien volgden er jaren van ongeluk voor Koreaanse politici, wat werd toegewijd aan de toestand van de wijk. De vloek van Cheonggyecheon was geboren…
Terug weg met die snelweg
Ook voor wie niet bijgelovig is, was het duidelijk dat de gloriedagen van Cheonggyecheon voorbij waren. Onder leiding van Dr. Kee Yeon Hwang werd daarom het Cheonggyecheon restauratieproject in beweging gezet. Dit begon met een uitgebreid onderzoek in 2001, waaruit bleek dat het mogelijk was om de toen als vitaal beschouwde snelweg te verwijderen. Meer nog, met de juiste stedenbouwkundige wijzigingen in de rest van Seoul zou dit leiden tot minder verkeersdrukte en een kortere reisduur doorheen Seoul!
Maar met een theoretisch model krijg je nog geen grootschalig (ont-)bouwproject in beweging. De politiek en het publiek moesten nog overtuigd worden. En niet iedereen was overtuigd, initieel volgde er enorm veel kritiek. Mensen vreesden voor chaos, verkeersoverlast en negatieve economische gevolgen. Het was enkel dankzij het harde werk van een team voor publieke betrokkenheid (dat even groot was als het technische team!), dat het grote publiek overtuigd kon worden van de aanpak van Dr. Hwang en de constructie kon beginnen. In 2005, 4 jaar later, was het project afgerond en werd het vernieuwde gebied geopend. Cheonggyecheon had haar oude culturele identiteit teruggevonden.
Cheonggyecheon voor en na de restauratie. Fotobron: stad Seoel via ser-rrc.org
Seoul werd beloond voor deze autoluwe keuze
Met de heropleving van haar historische rivier werd meer dan alleen een historische en culturele mijlpaal van de stad hersteld.
De toename van groene ruimte bracht grote voordelen met zich mee. Door de verwijdering van de snelweg ontstond een groot nieuw park, compleet met wandelpaden, tuinen en fonteinen, dat een broodnodige oase van groen vormt in het hart van de stad.
Naast het nieuwe park leidde het Cheonggyecheon-project ook tot de aanplanting van duizenden nieuwe bomen en andere planten langs de beek en in de omliggende gebieden. Dit hielp de luchtkwaliteit van de stad te verbeteren, het hitte-eilandeffect te verminderen en creëren een natuurlijke habitat voor wilde dieren. Seoel werd dus groener en leefbaarder.
Het Cheonggyecheon-project had ook een aantal economische voordelen voor de stad. Het hielp de plaatselijke economie nieuw leven in te blazen door nieuwe bedrijven en toeristen naar het gebied te trekken. De restauratie van de rivier creëerde zo ook nieuwe jobs voor de plaatselijke bevolking.
Maar je hoeft ons niet op ons woord te geloven. De data spreekt voor zichzelf:
- Het hitte-eiland effect werd verminderd in Seoel, met temperaturen in de buurt van de rivier die gemiddeld 3°C lager liggen dan in omliggende gebieden. [1, 2]
- De waarde van vastgoed langs de rivier steeg met 30 tot 50%. [2]
- De 16-baansweg in Seoul werd gehalveerd en met deze extra ruimte werd een groot openbaar plein aangelegd waar de lokale bewoners nu van kunnen genieten. [1]
- Er werd een toename van de totale biodiversiteit van 639% waargenomen. [2]
- Het zorgde voor een vermindering van de luchtvervuiling van 35%. Vóór de restauratie hadden de bewoners van het gebied meer dan twee keer zoveel kans op ademhalingsziekten als in andere delen van de stad. [2]
- Cheonggyecheon trekt dagelijks gemiddeld 64.000 bezoekers, waarvan 1.408 buitenlandse toeristen. Dit zou tot 2,1 miljard won (1,5 miljoen euro) bijdragen aan de economie van Seoel. [2]
- In 2002-2003 groeide het aantal bedrijven met 3,5% in het Cheonggyecheon-gebied, dubbel zo snel als de groei van het aantal bedrijven in het centrum van Seoel. [2]
- Er werd een toename van 0,8% van het aantal werkenden waargenomen in het gebied, tegenover een afname van 2,6% in het centrum van Seoel. [2]
Het Cheonggyecheon restauratieproject dient nu ook als model voor andere steden die soortgelijke stadsvernieuwingsprojecten willen uitvoeren. Het proces om de Cheonggyecheon rivier te herstellen in haar vorige glorie heeft bijgedragen tot de verbetering van de ecologische, economische, sociale en culturele aspecten van de stad. Dit toont aan dat het zelfs in het hart van een bruisende metropool mogelijk is om mooie, natuurlijke ruimtes te creëren die zowel de mens als de natuur ten goede komen.
Geraadpleegde bronnen: Seoul tears down an urban highway and the city can breathe again (1) & Cheonggyecheon Stream Restoration Project Landscape Performance Benefits (2)
